ಆಯಸ್ಸು ಸದಾ ಆರೋಗ್ಯಮಯವಾಗಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ” ಡಾಕ್ಟ್ರೇ ಮತ್ತೆ ಯಾವುದೇ ಕಾಯಿಲೆ ಬಾರದಂತೆ ಗಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ ಬಿಡಿ” ಎಂದು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೆಲವರು ಕೇಳುವುದುಂಟು. ಹಾಗಾದರೆ, ರೋಗ ಬರುವುದು ಏತಕ್ಕಾಗಿ, ರೋಗೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಮೂಲ ಕಾರಣವೇನು? ಎಂದು ತಿಳಿಯುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಅವಶ್ಯಕವಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಕೃತಯುಗದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಜನರು ಅತ್ಯಂತ ದೃಢಕಾಯರೂ, ಸುಂದರರೂ, ರೋಗರಹಿತರೂ ಆಗಿದ್ದರಂತೆ! ಎಲ್ಲರೂ ಸತ್ಯವಂತರೂ, ನಿಃಸ್ವಾರ್ಥಿಗಳೂ, ಜ್ಞಾನಿಗಳು,ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕರೂ ಆಗಿದ್ದರಂತೆ, ರಾಗದ್ವೇಷಗಳಿಲ್ಲದವರೂ, ನಿದ್ರೆ, ಶ್ರಮ, ಆಯಾಸಗಳಿಲ್ಲದವರೂ, ದುಃಖರಹಿತರೂ, ಅತ್ಯಂತ ದೀರ್ಘಾಯುಸ್ಸುಳ್ಳವರೂ ಆಗಿದ್ದರಂತೆ! ಇಂತಹ ಗುಣ ಲಕ್ಷಣಗಳುಳ್ಳ ಜನರ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಇಡೀ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಗುಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಸಸ್ಯ ಸಂಪತ್ತು ರಾರಾಜಿಸುತ್ತಿತ್ತಂತೆ!!!!

ನಂತರ ಕಾಲ ಸ್ವಭಾವದಿಂದ  ಕೃತಯುಗದ  ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಅವಶ್ಯಕತೆ ಹೆಚ್ಚು ಆಹಾರ, ಧನ ಸಂಗ್ರಹ ಮಾಡಿದರು. (‘ಕೇಚಿತ್ ಅತ್ಯಾದಾನಾತ್’) ಇದರಿಂದ ಶರೀರ ಭಾರ, ಅದರಿಂದ ಶ್ರಮ, ಶ್ರಮದಿಂದ ಆಲಸ್ಯ, ಆಲಸ್ಯದಿಂದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಸಂಚಯ, ಸಂಚಯಕ್ಕಾಗಿ ಪರಿಗ್ರಹ, ಪರಿಗ್ರಹದಿಂದ ಲೋಭವುಂಟಾಯಿತು.

ತ್ರೇತಾಯುಗದಲ್ಲಿ ಲೋಭದಿಂದ ಅಭಿದ್ರೋಹ (ಮೋಸ), ಅಭಿದ್ರೋಹದಿಂದ ಸುಳ್ಳು (ಅನೃತ ವಚನ), ಸುಳ್ಳಿನಿಂದ ಕಾಮಕ್ರೋಧ, ಅಹಂಕಾರ, ದ್ವೇಷ, ಒರಟು ಮಾತು, ಭಯ, ತಾಪ ಶೋಕ, ಚಿಂತೆ, ಉದ್ವೇಗಗಳು ಆರಂಭವಾದವು. ಹೀಗೆ ಧರ್ಮ ಪಾದದ ಹ್ರಾಸದಿಂದ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಪಾದಭಾಗ ಗುಣಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾದವು. ಹೀಗೆ ಕಾಲ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಜನರಲ್ಲೂ, ಭೂಮಿಯಲ್ಲೂ ಗುಣ, ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕೆಳಮಟ್ಟಕ್ಕಿಳಿಯುತ್ತಾ ದೇಹಬಲ ಕುಗ್ಗುತ್ತಾ ತಪ್ಪಾದ ಆಹಾರ ಕ್ರಮಗಳು ಬರುತ್ತಾ ಜನರು ‘ ಜ್ವರಾದಿ ವ್ಯಾಧಿಗಳಿಂದ’ ಆಕ್ರಾಂತರಾದರು ಎಂಬುದು ಚರಕಸಂಹಿತೆಯ ವಿಮಾನ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿಯ “ರೋಗೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಇತಿಹಾಸ” ಜನಪದೋಧ್ವಂಸ.

“ದುಃಖಂ ಕಾಯವಜ್ಮಾನಸೀ ಪೀಡಾ” (ಡಲ್ಹಣ)

” ತ ಏತೇ ಮನಃಶರೀರಾಧಿಷ್ಠಾನಃ ॥೨೬॥” (ಸು. ಸೂ. ೧)

“ದುಃಖ” ಎಂಬುದು ಮೂರು ಪ್ರಕಾರದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.

೧) ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ,

೨) ಆಧಿಭೌತಿಕ,

೩) ಆಧಿದೈವಿಕ, ಎಂದು. ಇವು ಪುನಃ

೧) ಆದಿಬಲಪ್ರವೃತ್ತಾಃ,

೨) ಜನ್ಮಬಲ ಪ್ರವೃತ್ತಾಃ,

೩) ದೋಷಬಲಪ್ರವೃತ್ತಾಃ,

೪) ಸಂಘಾತ ಬಲ ಪ್ರವೃತ್ತಾಃ,

೫) ಕಾಲಬಲ ಪ್ರವೃತ್ತಾಃ,

೬) ದೈವಬಲ ಪ್ರವೃತ್ತಾಃ ಮತ್ತು

೭) ಸ್ವಭಾವ ಬಲ ಪ್ರವೃತ್ತಾಃ ಎಂದು ೭ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಧಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

ತಂದೆ – ತಾಯಿಯರ ಶುಕ್ರಶೋಣಿತ ದೋಷಗಳಿಂದ ಉಂಟಗುವಂತವು. ಉದಾ: ಕುಷ್ಟ, ಆರ್ಶಸ್ಸು, ಮಧುಮೇಹ, ಇತ್ಯಾದಿಗಳು. ಇವು ೨ ಪ್ರಕಾರದವು.

೧) ಮಾತೃಜ- ತಾಯಿಯಿಂದ,

೨) ಪಿತೃಜ- ತಂದೆಯಿಂದ ಉಂಟಾದವು.